Een overleg- en inspraakplatform voorzien voor de jongeren van MPC Terbank: dat is de opzet van de Jongerenraad. Een woensdag per maand komen een tiental jongeren – één per leefgroep – samen om thema’s uit hun leefwereld te bespreken. En dat al bijna twintig jaar. Maar hoe gaat de raad in zijn werking? We geven het woord aan Tina Dottermans, die de raad al vanaf het begin begeleidt.
Op dit moment zetelen tien jongeren tussen 13 en 18 jaar in de raad. Het is een sterke groep die goed met elkaar een gesprek kunnen voeren. Aangezien alle leden al minstens twee jaar in de raad zitten, hebben ze ook een hechte band met elkaar gesmeed. Dat maakt het een geweldige groep om te begeleiden.
Luchtig en laagdrempelig
Elke Jongerenraad is opgebouwd rond een specifiek thema. Dat zijn meestal algemene onderwerpen zoals pesten, het klimaat of zakgeld, maar ook onderwerpen gerelateerd aan de leefgroep of organisatie passeren de revue. De raad eindigt met een variaronde. Hier kunnen de jongeren hun meest prangende vragen en opmerkingen melden. Van pestmelding tot een vraag om in de leefgroep meer choco op de boterham te smeren: alles kan hier worden gemeld.
Thema’s worden luchtig en laagdrempelig besproken. Iedereen moet zijn steentje bijdragen aan de raad en daarnaast plezier vinden in de gespreksvoering. Gevoelige thema’s zoals grensoverschrijdend gedrag worden zo nu en dan aangekaart, maar op een manier die niet te zwaar aanvoelt voor de jongeren.
Een raad voor alle jongeren
Doordat elk raadslid uit een andere leefgroep komt, bestaat de raad uit heel uiteenlopende profielen in beperking en leeftijd. Die spreiding in profielen maakt het niet gemakkelijk om een raad op te stellen op het niveau van alle leden. Om ervoor te zorgen dat iedereen het thema begrijpt, probeert de raad zo visueel mogelijk te werken. Zo worden onderwerpen vaak in spelvorm behandeld. Voor raadsleden die meer ondersteuning nodig hebben, worden pictogrammen gebruikt.
Om iedereen in de raad te betrekken, spreek ik soms jongeren individueel aan. Ik pas de inhoud van mijn vraag aan naargelang de jongere die ik aanspreek. Op die manier houd ik de raad ook uitdagend voor jongeren met minder zware zorgnoden.
Voor alle duidelijkheid: de ‘sterkere’ jongeren van de raad hebben er geen problemen mee om thema’s oppervlakkig te bespreken. Geen enkel raadslid trekt er ook zijn neus niet voor op om een vraag uit te leggen als anderen ze niet begrijpen. Iedereen staat ervoor open om elkaar te helpen.
In alle discretie
De Jongerenraad is naast een overleg- ook het inspraakorgaan van de jongeren. Klachten worden doorgegeven aan en besproken door de directie, net zoals klachten van werknemers. Andere meldingen worden gecommuniceerd naar de pedagogen.
Meldingen worden wel enkel doorgegeven met toestemming van de jongere zelf. We behandelen alle informatie van de jongeren discreet: als ze niet willen dat hun meldingen worden doorgegeven, dan gebeurt dat ook niet. We maken enkel uitzonderingen als medewerkers expliciet vragen naar de opvattingen van de jongeren over een thema, of als het om een serieuze melding gaat.
Voor mij is de discretieplicht het meest essentiële aspect van de raad. Het is niet vanzelfsprekend voor jongeren om alles te zeggen aan hun begeleiders, zeker als het om persoonlijke informatie gaat. Soms willen jongeren gewoon hun hart eens luchten, een probleem of vraag bespreken zonder iedereen erbij te betrekken. De raad geeft hen die ruimte.
Daarom wordt de raad ook gemodereerd door iemand die niet voor MPC Terbank werkt. Doordat de moderator geen autoriteitspersoon is binnen de organisatie, voelen de jongeren dat ze zonder druk hun zegje kunnen doen.
Van onschatbare waarde
We hebben al veel verwezenlijkt met de Jongerenraad, maar ik denk dat we ons potentieel nog niet helemaal hebben bereikt. Zeker op het vlak van inspraak: zo worden meldingen vanuit de raad vaak niet heel snel behandeld. Om dit te verbeteren, moeten we de raad beter profileren binnen de organisatie. Daar knelt volgens mij het schoentje: er zijn niet veel collega’s die precies weten wat we doen.
En dat vind ik uiteraard jammer. Ik zie namelijk vanop de eerste rij hoe belangrijk de Jongerenraad voor de jongeren is. Telkens opnieuw zie ik hoe nieuwe, verlegen leden openbloeien tot jongeren die zonder aarzeling durven te zeggen wat hen nauw aan het hart ligt. De Jongerenraad maakt onze jongeren assertiever en zelfverzekerder, heel belangrijke kwaliteiten voor de toekomst. Dat is de kracht van de Jongerenraad. En na bijna twintig jaar kan ik je zeggen: het is een kracht van onschatbare waarde.
